Martens | concept Koen De Sutter (spel) en Bart Meuleman (regie)
8 april 2006. Een verteller (Koen De Sutter) lijkt vanuit een neutraal standpunt te vertellen over Wilfried Martens, Eerste Minister van 1979 tot 1991) maar gaandeweg blijkt zijn grote betrokkenheid. Hij blijft bewust ondefinieerbaar en dus meerduidig; het zou een medestander kunnen zijn, een advocaat… We kijken naar documentair theater: wat een geschiedenisles lijkt te zijn, is dat in feite natuurlijk niet. Na de première kon men onder het publiek uiteenlopende discussies horen over het al dan niet stroken van het vertelde met de realiteit.
Het was in de nasleep van de aanslagen van 11 september 2001 dat Bart Meuleman en Koen De Sutter besloten theater te maken dat rechtstreeks op de actualiteit geënt was. Daarin wilden ze de maatschappij belichten, onderzoeken en analyseren. En het zou over politiek moeten gaan.
Waarom dan Wilfried Martens (Eerste Minister van 1979 tot 1991) op scène te zetten? 'Het is een politicus waar we mee grootgebracht zijn', legde De Sutter uit. 'Hij is emotioneel ook heel moeilijk te plaatsen. Ik wou graag weten: wat zit er achter die façade, wat drijft die mens?'. Wilfried Martens stond twaalf jaar aan het hoofd van België. Een periode die geassocieerd wordt met economische crisissen, werkloosheid, torenhoge staatsschuld, de bende van Nijvel... Vele generaties herinneren zich deze moeilijke periode nog levendig, de jongere generatie kan zich er nog nauwelijks iets bij voorstellen. De perceptie van zijn beleid valt uiteen. Had Martens een visie of was hij speelbal van de toenmalige maatschappelijke omstandigheden?
In de ogen van Bart Meuleman was de toen zeventigjarige Wilfried Martens een dramatisch en soms zelfs tragisch personage. Een man met idealen die erin slaagde zijn politieke droom - de federalisering van België - te verwezenlijken, maar hiervoor de nodige compromissen diende te sluiten. Uiteindelijk werd hij door zijn eigen partij op een zijspoor gezet.
Ook privé bleek Martens een complex leven achter de rug te hebben. Van boerenzoon tot Eerste Minister. Het materiaal bevat voldoende elementen (de politiek als slangenkuil tegenover de onhandigheid van een boerenzoon in een politiek apparaat) om er een shakespeariaans drama van te maken.
Luister. Ik weet misschien niet alles. Sommige zaken heb ik misschien niet goed begrepen. Andere ben ik vergeten. Maar van één ding ben ik zeker. Er is een gebied, donkerder dan de gedichten van Rimbaud en Leopardi. […] Het is een gebied – ge kunt er wel zijn maar niet echt leven. Het is de politiek. Normale mensen gaan er kapot of worden er krankzinnig, maar voor sommigen… (Opening van Martens, tekst Bart Meuleman)
